Ospa wietrzna (łac. varicella) należy do grupy najbardziej zakaźnych chorób wieku dziecięcego. W przebiegu ospy wietrznej występuje wysoka gorączka i swędząca wysypka w postaci pęcherzyków. Ospa wietrzna u dzieci przebiega ospę dość łagodnie, u dorosłych notuje się ostrzejszy przebieg ospy, nierzadko z komplikacjami. Zarażenie ospą wietrzną następuje drogą kropelkową.
Ospa – zarażenie wirusem
Ospa wietrzna z łatwością przenosi się na innych członków rodziny i rówieśników w szkole, ponieważ wirus ospy przenosi się przez powietrze, drogą kropelkową lub przez płyn z pęcherzy. Istnieje również możliwość infekcji wirusem ospy w sposób pośredni – przez kontakt z częściami garderoby i innymi przedmiotami wyeksponowanymi na działanie płynu z krost. Chorzy na ospę zostają zakażeni do 5 dni (częściej od 1-2 dni) przed i 5 dni od chwili pojawienia się wysypki. Kiedy rany zostają pokryte strupem, osoba zazwyczaj przestaje być zakażona. Ospa wietrzna u dzieci ujawnia się przez około 10-14 dni. I to właśnie wtedy lekarze zalecają, aby dziecko z ospą wietrzną pozostało w domu, ponieważ to w tym czasie najłatwiej o zarażenie wirusem ospy.
Ospa – objawy
Ospę wietrzną wywołuje wirus VZV (Herpes virus varicellae), który inicjuje również zachorowanie na półpasiec. Przechorowanie ospy wietrznej daje odporność na ponowną infekcję. Wirus ospy zostaje w organizmie do końca życia w formie utajonej, m.in. w zwojach nerwowych. W warunkach obniżonej odporności ospa wietrzna może się uaktywnić i wywołać półpaśca. Zdarza się to bardzo rzadko, ale jeżeli już ma miejsce taki przypadek, to zwykle w przebiegu ospa wietrzna daje poważne powikłania. Ospa wietrzna wylęga się przeciętnie około dwóch tygodni. Do charakterystycznych objawów ospy wietrznej zalicza się:
•złe samopoczucie, uczucie ogólnego rozbicia;
•ból głowy;
•wysoką gorączkę (37-40 stopni Celsjusza);
•wykwity skórne, które kolejno przeobrażają się z małej, czerwonej plamki w grudkę, potem w pęcherzyki wypełnione płynem, który po pewnym czasie mętnieje, przyjmując postać krostek; krostki przysychają, zmieniając się w strupki, które po jakimś czasie odpadają;
•uporczywy świąd.
Ospa – profilaktyka i leczenie
W ramach profilaktyki ospy zaleca się szczepienie przeciw ospie wietrznej i unikanie kontaktów z osobami chorymi na ospę, by minimalizować ryzyko zarażenia. Kiedy jednak dojdzie do sytuacji, w której ospa wietrzna się rozwija, należy pamiętać o odpoczywaniu podczas gorączki i przyjmowaniu leków przeciwgorączkowych (ale nie kwasu acetylosalicylowego). W czasie ospy wietrznej u dzieci zwykle najbardziej dokucza im swędzenie, dlatego należy dbać o higienę, pamiętać o częstej zmianie ubrań i kąpielach w wodzie z nadmanganianem potasu, płatkami owsianymi, sodą oczyszczoną lub siemieniem lnianym. Powinno się nie dopuszczać do rozdrapywania wysypki, aby zapobiec wtórnym zakażeniom bakteryjnym. Płynne pudry to nie najlepsze rozwiązanie w czasie ospy wietrznej u dzieci – co prawda koją swędzenie, ale stanowią łatwą pożywkę dla rozwoju bakterii.
