Niezwykłym pięknem charakteryzuje się mleczarski sprzęt pasterski, a przede wszystkim ceramika w jej głównym zakresie. Jakkolwiek tego rodzaju przedmioty bywają zdobione, piękno ich polega przede wszystkim na kształcie, szczególnie w ceramice, to jest dzbanach, garnkach i misach, bo tylko te naczynia zna prawdziwe garncarstwo ludowe. Mleczarski sprzęt pasterski, oryginalny u nas właściwie tylko u górali podhalańskich i śląskich – to w pierwszym rzędzie czerpaki i ogromne warzechy. Mocne, o pewnie biegnącej linii kształty warzech, niekiedy zdobionych szlachetnym w swej prostocie rytmicznym ryzowaniem. Są bardziej urozmaicone i zindywidualizowane w swej sylwecie od czerpaków. Te z kolei, regionalnie stypizowane w ogólnych zarysach, odznaczają się bogactwem rozwiązań dekoracyjnych jednego lub kilku przyjętych ogólnie w danej okolicy schematów uchwytów . Góralski sprzęt pasterski, wraz ze zbliżonym do niego słowackim, należy genetycznie do najdalszego zasięgu kultury pasterskiej Bałkanów, przeniesionej na nasze ziemie przez migracje wołoskie.
